Azimut ölçmeleri, gözlem noktasından, diğer nirengi noktasındaki gözlem plakası ile belirtilen başka bir yer noktasına ait doğrultuyu belirtmeye yarar. Astronomik azimut ölçmelerinin büyük önemi jeodezik ağların yönlendirilmesi ve kontrol edilmesinden ibarettir.
Yıldızların seçimine göre azimut hesaplamalarında da hem gözlem yeri yıldız zamanının ve hem de gözlem yeri enleminin tam değerleri ile bilinmesi gerekmez. Bu her iki değerden birisi azimutla birlikte yıldızın geçiş zamanlarından faydalanılarak hesaplanabilir. Gözlem yerinin yıldız zamanı biliniyor kabul edilirse azimutun istenen her doğrultu için aynı hassasiyette tayin edileceği söylenebilir. O halde gözleme plakasının hangi azimutta olduğunun bir önemi yoktur.
Azimut belirleme yöntemlerinden bazıları; Kutup Yıldızının Saat açılarıyla Azimut Tayini (Doğrultu Yöntemi), Kulminasyona Yakın Yıldızların Saat Açılarıyla Azimut Tayini, “Pole Star Table” Çizelge Değerleri ile Azimut Tayini,Yıldızların Zenit Uzaklığı İle Azimut Tayini, Güneşin Saat Açılarıyla Azimut Tayini, Güneşe Simetrik Gözlemlerle Azimut Tayini, Eşit Yükseklik Açılarıyla Azimut Tayini, Zenit Uzaklığının Değişim Hızından Yararlanarak Azimut Tayini olarak sayılabilir (Erbudak ve Tuğluoğlu, 1984, Acar, 1999).
Kaynak: M. Acar, B.Turgut, “Kern DKM 3-A ile Astronomik Enlem, Boylam ve Azimut Belirleme”, TMMOB Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası, 10. Türkiye Harita Bilimsel ve Teknik Kurultayı, Ankara, 28 Mart – 1 Nisan 2005.
