23 Mart 2010

ISO/TS 16949’un yapısı ve şartlarına genel bakış

Kalite
Kalite

Birçok özellikleri nedeniyle otomotiv yan sanayii tüm Dünyada önde gelen sektörlerden biri olmuştur. Bu gelişmeler istikametinde, sektörlerin tümünde kullanılan ISO 9000: 2000 Kalite Yönetim Sistemi standartları temelinde, sektörün önde gelen şirketleri tarafından otomotiv yan sanayii için oluşturulan QS 9000 ve VDA 6.1 gibi standartların harmonize edilmesiyle, otomotiv sektörüne özgü bir teknik spesifikasyon, ISO bünyesinde hazırlanmıştır.

Yönetim sistem standartları işletmelere yönetim sisteminin kuruluş ve idamesi için bir model sağlamaktadır. Bir yönetim sistemi kurulması söz konusu olduğunda standartların içerdiği maddelerin tümüne uyulması gerekliliği vardır. Otomotiv sektörü için ISO/TS 16949 kuruluşların müşterilerine sunduğu ürün oluşumunu etkileyen tüm proseslerini kalite güvencesi altına almasını sağlayan standartlardır.

ISO/TS 16949’un amacı sürekli iyileştirmeye dayanan, hataları önlemenin önemini vurgulayan, yan sanayi zincirindeki değişkenlikleri azaltan temel kalite sistemlerinin gelişmesidir. ISO/TS 16949 standardında tanımlananlara ek olarak firmaya özel, birime özel, ürüne veya parçaya özel gereksinimler olabilir. ISO/TS 16949 standardı üretim yönetiminin nasıl tasarlanması gerektiğini, tüm kritik aşamalarda ve bu aşamaların parametrelerine sürekli iyileştirme uygulanması gibi faaliyetlerin belirlenmesini sağlamaktadır (Mcatee M., 2002). Yeni yapıda proses yaklaşımını esas alan; çevrim üzerine kurulu bir sistem öngörülmektedir (ISO/TS 16949:2002).

Kalite geliştirme çabaları bir işletmede iki tür kalite sorunuyla ilgilidir. Bu sorunlar arada sırada çıkan kalite sorunları ve kronik kalite sorunları şeklinde adlandırılır. Arada sırada yada yangın tabir edilen sorunlar; mevcut durumda ani ve olumsuz bir değişiklik olarak ifade edilenlerdir. Eski duruma geri dönmek için önlemler alınması gereklidir. Kronik kalite sorunları ise; uzun zamandan beri sürmekte olan ters durumları anlatmaktadır. Önlemlerin, eski durumu değiştirmek amacıyla düşünülmesi gerekir. ISO/TS 16949:2002 kalite yönetim sistemi standardında asıl ilgilenilmesi istenen sorunlar kronik sorunlardır ve sürekli gelişme yaklaşımı kullanılarak çözülmeye çalışılması istenmektedir.

Proseslerin tanımlanmasının, incelenmesinin ve gerektiği yerde yeniden düzenlenmesinin amacı sistemde sürekli iyileştirmeyi sağlamaktır (Osanna P. H., 2001). Sistemin iyileştirilebilmesi için kullanılan proseslerin önceliklerinin belirlenmiş olması, iyi tanımlanmış olması, analizlerinin gerçekleştirilmesi, gerekli düzenlemelere gidilmesi, düzenlemelerin denenmesi ve hayata geçirilmesi gerekmektedir (Straker D., 1994).

ISO/TS 16949:2002 standardında ISO 9000:2000 versiyonundaki 8.5.1 sürekli iyileştirme maddesine, 8.5.1.1. kuruluşun sürekli iyileştirilmesi ve 8.5.1.2. imalat prosesi iyileştirilmesi maddeleri eklenmiştir. 8.5.1.1. maddesinde kuruluşun sürekli iyileştirilmesi için bir proses belirlenmesi ve 8.5.1.2. maddesinde ise imalat prosesi iyileştirilmesi, sürekli olarak, ürün karakteristiklerin ve imalat prosesi parametrelerinin kontrolü ve değişkenliklerinin azaltılmasına odaklanılması ifade edilmiştir.

Sürekli iyileştirme mekanizmasını organizasyonun her boyutuna yerleştirmektedir. Genel politikalar (5.3.) daha belirgin hedeflere yönlendirirken (5.4.1.) planlanmış faaliyet ve kaynak tahsisleri ile desteklenmektedir (5.4.2.). Organizasyonlar uyarlanan faaliyetlerin etkinliğini belirleme amacı ile veri toplamaya ve analiz etmeye zorlanmaktadır. (8.4.) Yönetimin gözden geçirilmesinde kalite politikası, kalite hedefleri ile kalite performansına ilişkin veriler (8.5.1.) ile girdi oluşturulmaktadır. Bu girdiler kalite politikasının değişmesine, kalite hedeflerinin değişmesine ve sistemin iyileştirme sürecine çekilmesi için birer çıktıya dönüştürülmektedir (5.6.). Elementlerin ard arda dizilişlerinden anlaşılacağı gibi organizasyonlarda kaliteyi etkileyen her faaliyet iyileştirme halkaları ile sürekli bir zincire dönüştürülmektedir.

Kaynak: Prof. Dr. M. Numan Durakbaşa, Arş Gör. İlknur Çavuşoğlu, “Otomotiv Endüstrisinde Modern Kalite Yönetimi Metotları İle Süreçlerin İzlenmesi Ve Optimizasyonu”, TMMOB Makine Mühendisleri Odası IX. Otomotiv ve Yan Sanayii Sempozyumu, 27-28 Mayıs 2005.

Share

Bunları da Beğenebilirsiniz...