İnsan doğuştan itibaren sürekli kendisine yapılan etkilerle büyümekte ve kişiliği oluşmaktadır. Bu etkilerin en önemlisi ve başlangıç yeri ailedir. İçinde bulunduğu toplum ve aldığı eğitimde kişiliğinin oluşmasında önemli rol oynamaktadır. Elbette kişiliğin oluşumunda etki eden faktörler, bunu yaparken sahip oldukları değerlere göre hareket ederler. Şüphesiz ki bu değerlerin başında da dini ve ahlaki değerler gelir.
Muhakkak insanlık çocukluk yıllarında, doğru sözlülük, büyüklerine saygı, küçüklerine merhametli olma, yardım sever olma, paylaşımcı olma, canlılara eziyet etmeme gibi telkinlerle yetişirler. Bütün bu öğütler ve telkinler dini ve ahlaki değerler grubundadır ve insanın kişiliğini bulmasında önemli bir rol oynar.
Din ve ahlakın insana etki eden bu değerleri, kültür değerlerinden olan örf ve adetlerce de desteklenir. İçinde yaşadığımız toplum da bu değerlere sahip çıkarak olumsuz eylemlerde tepki göstererek kişiliğin gelişiminde etki eder. Eğitimde muhakkak bu değerleri destekleyici mahiyette olmalıdır. Böyle bir ortamda yetişen biri, elbette kişiliği oturmuş, hayatın her safhasında, bakışı ve duruşu net olan kimsedir. Ancak değerleri insana kazandırmaya çalışanlar, bu değerlerden yoksun, söylemleri farklı, eylemleri farklı iseler, ya da değerler, kişiliğin oluşmasına etki eden unsurların biri tarafından umursanmaz ise bu durum kişilik gelişimini olumsuz yönde etkiler. Böyle ortamlar, kişiliksiz, özü sözüne uymaz ve hep kendi egosunu ön plana çıkaran fertler yetiştirir. Demek ki insanın kişiliğini bulmasında değerlerin büyük bir etkisi vardır. Eğer vatanına ve milletine faydalı kişilikli bireyler yetiştirmek istiyorsak, değerlerin teorik öğretiminin yanında pratiğini de bireylere vermek durumundayız. Bireyin hayatında uygulamadığı ancak bildiği bir değerin hiçbir faydası yoktur. Örneğin kişi dürüstlük ve doğru sözlülüğün, dinin ve ahlakın bir değeri olduğunu bilir. Ancak iş ve meslek hayatında insanları aldatır, hile yaparsa bu tür insanların kişiliklerinde bir bozukluk var demektir.
Sözün özü: Kişilik oluşumunda değerler kadar, değerleri algılayıp, eğitimini verenler de önemlidir. Değerler öncelikle eğitimini verenlerin hayatında yer etmeli ki, yetişecek nesillere de etki etsin ve kişilikli bireyler yetişsin.
Kaynak: Milli Eğitim Web Sitesinde Yer Alan “Mesleki Açık Öğretim Lisesi Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi 2 (Hazırlayan: İlhami SAZAK)” Ders Notlarından Derlenmiştir (Ziyaret Tarihi: 01/02/2010).
