14 Mart 2010

Madde bağımlılığı nedir?

Egzersiz
Egzersiz

Madde bağımlılığına neden olan uyuşturucu maddeler merkezi sinir sistemine etki eden, kısa veya uzun süreli kullanıldığında kişinin bilincinde ve kişiliğinde kısa süreli değişikliğe neden olan, zararları bilinmesine rağmen giderek artan dozlarda kullanma isteği yaratan maddelerdir. Bu maddelerin bir kısmı tedavi edici amaçla kullanılmakla birlikte rahatlatıcı etkilerinden dolayı kötüye kullanılma oranları da çok yüksektir. Fakat meydana getirdikleri davranış değişiklikleri hiçbir toplumda kabul görmeyen maddelerdir.

Kişinin algılamasına, geçici olarak kişiliğinde değişikliğe, beyinsel fonksiyonlarda ve davranışlarında da bozukluklara neden olan maddelere uyuşturucu maddeler denir. Bu maddeler çoğunlukla merkezi sinir sisteminde etkilidirler.

Madde bağımlılığı; maddenin ruhsal durumda ya da kişinin davranışında yaptığı etkiye bağlı olarak ilaç almadan duramama durumudur.

Uyuşturucu maddeler bir kez dahi kullanılsalar da sinir sistemi üzerindeki etkilerinden dolayı bağımlılığa neden olabilir. Ayrıca verdiği rahatlık hissinden dolayı da kişiler kullanmaya devam ederler. Uyuşturucu madde kullanımında aşırı doz alımı kişilerde ölüme ya da zehirlenmelere neden olmaktadır. Çünkü uyuşturucu maddeler her zaman giderek artan miktarlarda alınma isteği yaratır. Kişi farkında olmadan yüksek dozda vücuda madde verince sonuç ölüm olur.

Uyuşturucu maddeler de alkolün vücutta yarattığı olumsuz etkiler gibi bazı sorunlara yol açar. Her madde vücutta farklı tahribatlara neden olmaktadır.

Merkezi sinir sistemine depresan olarak etki edenler. Bunlar; barbiturat, trankilizan, diazem vb.dir. Depresan olarak etki eden uyuşturucu maddeler düşük dozda sakinleştirici, yüksek dozda uyuşturucu, ağrı kesici etkiye sahiptir. Kısa dönemde uykuya eğilim ve kaslarda gevşemeye neden olur. Uzun süreli kullanımda uyku hali ve bilinç kaybına neden olur. Yoksunluk belirtileri solunum güçlüğü, bilinç kaybı, titreme, hayal görme vb.dir.

Merkezi sinir sistemine uyarıcı olarak etki edenler. Bunlar; kokain, amfematin vb.dir. Uyarıcı olarak etki eden uyuşturucu maddeler kısa dönemde iştah kaybı, uyku bozukluğu, bulantı, baş ağrısı, bulanık görme gibi etkileri gösterir. Uzun dönümdeki etkileri ise, sanrılar, hareketlilik, ruhsal çöküntü, karaciğer hasarı, kalp çalışmasında problemler, solunum güçlüğü vb.dir. Yoksunluk belirtileri ise ruhsal çöküntüler, sinirlilik, kolay uyarılabilme, baş ağrısı vb.’dir.

Merkezi sinir sistemine halüsinojen olarak etki edenler. Bunlar LDS, meskalina, esrar vb. Halüsinojen olarak etki eden uyuşturucu maddeler ise kısa dönemde endişe, kusma vb. etkileri gösterirler. Kullanan kişiler uzun dönemde ise akciğer kanseri, bronşit, solunum yolu tahrişi gibi sorunlarla karşılaşır. Yoksunluk belirtileri ise kolay uyarılabilme, dinlenememe, kilo kaybı, iştah kaybıdır.

Kaynak: Milli Eğitim Web Sitesinde Yer Alan Açık Öğretim Lisesi ve Mesleki Açık Öğretim Lisesi “Sağlık Bilgisi 1 (Hazırlayan: Nermin IŞIK, Nihal YILDIRIM)” Ders Notlarından Derlenmiştir (Ziyaret Tarihi: 01/02/2010).

Share

Bunları da Beğenebilirsiniz...