16 Mayıs 2010

Maddelerde fiziksel değişiklik nasıl tanımlanır?

Fizik
Fizik

Bir cam levha kırıldığı zaman, camın ebadı değişir. Ancak, kırılmış cam parçaları, ilk cam levhanın cam özelliklerini hala taşırlar. Tahtadan yapılmış bir raf veya sandalye de hala tahtanın özelliklerini taşır. Sadece onun şekli ve ebadında bir değişme söz konusu olmuştur.

Maddenin; hal, şekil ve ebat değişikliğine fiziksel değişiklik adı verilir. Kaynama, erime, buharlaşma ve donma maddenin hal değişikliğine ait örneklerdir. Suyu kaynattığımız zaman, su sıvı halden gaz haline geçiş yapar. Kaynama noktası, bu olayın gerçekleştiği sıcaklık derecesidir. Erime ise katı halden sıvı hale geçiş durumudur. Erime noktası, bu olayın gerçekleştiği sıcaklık derecesidir. Bir sıvı donduğu zaman katı hale dönüşür. Bu sıcaklık derecesine donma noktası denir. Su, donma noktasında buza dönüşür.

Kaynama ve donma noktaları bir maddenin belirli fiziksel özellikleridir. Bilinmeyen maddeler bu sıcaklık dereceleri ile tanınabilirler. Bilinmeyen maddelerin kaynama ve donma noktaları, bilinen maddelerinki ile kıyaslanabilirler.

Su buharı gaz halinde bulunan sudur. Bir gaz alçak sıcaklıklarda soğutulursa sıvı haline dönüşür. Bu hal değişimine yoğuşma adı verilir. Bir ayna yüzeyine sıcak hava üfürdüğümüzde su buharının yoğuştuğunu görebiliriz.

Basınç değişmesi ile hal değişikliği söz konusu olabilir. Karlı bir havada avucunuzda kartopu yapın. Elinizin sıkıştırması ve sıcaklığı ile karın eridiğini hissedebilirsiniz. Elinizin baskısını yani basıncı ortadan kaldırırsanız su tekrardan buza dönüşür.

Tablo 2: Bazı Maddelerin Donma ve Kaynama Noktaları (°C)

Madde Donma Noktası Kaynama Noktası
Karbondioksit -56,57 -78,47
Kurşun 327,4 1751,0
Civa -38,8 356,5
Oksijen -218,8 -182,9
Sofra Tuzu 808,0 1473,0
Su 0,0 100,0

Kaynak: Prof. M. Selami Kılıçkaya, Editör: Yrd. Doç. Dr. Ali Cemalcılar, “Temel Fizik”, T.C. Anadolu Üniversitesi Yayınları No: 674, Açıköğretim Fakültesi Yayınları No: 331, ISBN 975 – 492 – 348 – 5, 1996.

Share

Bunları da Beğenebilirsiniz...