Optimum para sahası (OPS) teorisi temelde, belli bir grup ülkenin ulusal para birimlerinin değerini belirlenen kurlar üzerinden birbirlerine sabitlemesi ve üye ülkelerin para birimlerinin değerinin birliğe üye olmayan ülkelerin para birimleri karşısında serbest dalgalanmaya bırakılması esasına dayanmaktadır (Ata ve Silahşör, 1999: 15).
Konu ile ilk akademik yayını yapan kişi, Nobel ekonomi ödülü sahibi R. Mundell’dir. Mundell, 1961 yılında yayınladığı “A Theory of Optimum Currency Areas” adlı eseri ile optimum para sahasının teorik temellerini ortaya koymuştur.
OPS teorisi, sabit döviz kuru sisteminin geçerli olduğu bir para sahasına dahil olan ülkelerde parasal istikrarın koşullarını belirtir. Parasal birliğin olumlu etkilerinin, olumsuz etkilerinden farkını maksimize edecek saha büyüklüğüne “optimum para sahası” adı verilmiştir. Bir diğer tanıma göre, eğer ortak bir para sahası içerisinde para ve maliye politikaları ve birlik dışındaki üçüncü ülkelere uygulanacak esnek döviz kuru sistemi ile, birlik üyesi ülkelerde tam istihdam, ödemeler dengesi ve iç fiyat istikrarı sağlanıyorsa, söz konusu bu amaçların en düşük maliyetle gerçekleştirildiği bölge “optimum para sahası” olacaktır (Tonus, 2000: 4-5).
Kaynak: Doç. Dr. Utku Utkulu (İ.İ.B.F., İktisat Bölümü Dokuz Eylül Üniversitesi), “Avrupa Parasal Birliği Gerçekten bir Optimum Para Sahası mıdır?”, Siyasa, Yıl: 1, Sayı: 1, Güz 2005.
