Otoparklar özel konstrüksiyon ve yıpranma gereksinimleri nedeniyle diğer birçok yapılardan farklılık göstermektedir. Kullanım amacına bağlı olarak geniş yüzeyli, oldukça uzun boyutlara sahip kat yüzeyleri oluşmaktadır. Bu yüzeylerin deformasyon özellikleri genel olarak çatlak ve nemden kaynaklanan hasarlar olmaktadır. Bu hasarlar ise ya binanın kesitini tayin ederken ya da planlama sürecinde derzlerin, sızdırmazlık gereksinimlerinin ve su tahliye tertibatlarının kurallara uygun yapılmamasından kaynaklanmaktadır. Fakat otoparklar bunun haricinde kullanımlarına özgü nedenlerden dolayı da sürekli bir mekanik aşınmaya maruz kalırlar. Özellikle rampa ve sürüş yüzeyleri araçlarla birlikte içeri gelen yağmur ve kar sularındaki tuz çözeltileri nedeniyle ve bunların hemen giderilmemesinden kaynaklanan etkilere maruz kalmaktadırlar.
Otopark binalarına su nüfuz etmesi nedeniyle doğrudan ve dolaylı yollardan bir takım hasar etkileri görülmektedir. Bunlar arasında:
Sürüş ve tuz çözeltileri nedeniyle ilave olarak yıpranan, nemlenmiş alanların don etkisi altında kalmasından kaynaklanan yapı parçalarının üst yüzeylerinde yapı hasarları,
Sınır yüzeylerinde çatlak veya diğer hata noktaları nedeniyle üst yüzey suyu girmiş olan yapı malzemesi tabakası arasında kompoze hasarlar,
Karbonatlanmış beton kenarı bölgelerinde donatının paslanması;
Nüfuz eden tuz çözeltilerinin klorid taşıması nedeniyle donatıda delikli korozyonun oluşması.
Kullanım bakımından önemli bir nokta ise:
· Tavanlardaki çatlak veya sızdıran derzlerden akan suyun park eden araçlara damlaması nedeniyle boya hasarları.
Yukarda sayılmış olan hasar tipleri listenin tamamı değildir. Fakat otoparklarda bakım önlemlerinin ve sürüş yapılan yüzeylerde aşınma direncinin artırılmasına yönelik iyileştirmelerin neden yapılması gerektiğine dair bir fikir vermektedir. Bu bağlamda su beton, derzler ve özellikle yapıdan uzak tutulmalıdır.
Pratik anlamdaki tamir işlemleri için bu durum aşağıdaki maddelerin dikkate alınmasını gerektirir:
· Oldukça sık, beton alt tabanına iyi yapışabilen ve katman yapısı karmaşık olmayan beton yedek parça sistemlerinin monte edilebilmesi,
· Açıkta duran veya kuvvetlendirme için yeni takılmış olan donatılarda daha iyi bir korozyon koruması,
· Boydan boya olan çatlakların kapatılması ve sızdıran derz konstrüksiyonlarının yenilenmesi,
· Mekanik yıpranmalara karşı dayanıklı sürüş yüzeylerinin korunması,
· Gerekli yeniden profillendirme işleri kapsamındaki imkanlar dahilinde yetersiz eğim oranlarının düzeltilmesi,
· Üst yüzeydeki suların toplanması için bakımı kolay toplama oluğu ve gider bağlantılarının yeterli boyutlarda monte edilmesi,
· Otopark işletmecisi için sürüş yüzeyleri, cephe, derzler ve su tahliye tertibatlarının kontrol ve temizleme aralıkları yer alan bir bakım planının oluşturulması.
Otoparklarda örneğin beton üstüne oturtulan yapı parçalarının olduğu bölgelerde (duvarlar, kolon, cephe) farklı sebeplerden kaynaklanan (örn. eksik beton kaplaması veya ilave işlemlerin eksikliği nedeniyle) farklı hasar durumları da ortaya çıkabilir.
Kaynak: Bayer, Edwin., Tercüme: Ahmet Savaş,”Parkhauser aber richtig – Ein Leitfaden für Bauherren, Architekten und Ingenieure” (Otoparkları Doğru Tasarlamak – İnşaat Şirketleri, Mimarlar Ve Mühendisler İçin Bir Kılavuz), Bau+Technik GmbH, ISBN 3-7640-0467-3, 2006.
