20 Mart 2010

Septisizm (Şüphecilik) nedir?

Felsefe
Felsefe

(Duyularımız bizi yanıltır,gerçeği bilmek mümkün değildir,yapılacak şey yargıdan kaçınmaktır) Septisizm Sofizm’in sistemleştirilmiş şeklidir. Septisizm akımının önde gelen isimleri Pyrron, Timon, Arkesilaos ve Karneadestir. Septisizm, insan zihninin kesin bilgiye ulaşamayacağını, gerçeğin özünü bilemeyeceğini bu bakımdan herhangi bir konuda (ana varlık, ruh, Tanrı gibi konularda) olumlu ya da olumsuz yargıda bulunmanın yersiz olduğunu ileri süren bir öğretidir. Septikler gerçeği bütünüyle inkar etmez, sadece kesin yargıdan kaçınırlar. Septiklerin şüphesi Descartes’in şüphesinden farklıdır. Septiklerde şüphe amaç, Descartes’te araçtır. Descartes şüpheyi bir yöntem olarak kullanmıştır. Descartes açık ve seçik olmayan hiçbir şeyi doğru olarak kabul etmez. Descartes; önce Tanrı da dahil her şeyden şüphe etmiştir. Bu şüphesi kesinlik ifade eden bir esasa ulaşıncaya kadar devam etmiştir. Bu esas O’na göre, düşünmektir. Sadece düşündüğünden şüphe edemez olmuştur. Böylece COGİTO ERGO SUM “düşünüyorum öyleyse varım” formülüne ulaşmıştır. Bu formülü bulunca varlığın ancak Tanrıdan gelebileceğini düşünmüştür. ‘Tanrı da mükemmel olduğuna göre aldanmaz ve aldatmazdır. Öyleyse O’nun bilgisi kesindir.’ diyerek doğru bilginin temeline Tanrının yanılmazlığını almıştır. O’na göre artık “Tanrının bildirdikleri ve kendisinin düşünebildiği hakikatinin dışında her şeyden şüphe etmelidir. Ta ki açık seçik bilgiye ulaşıncaya kadar. Bu şüpheciliğe Bilimsel şüphecilik de denir. Bunda ilkçağ septisizminin (dogmatizme karşı insan zihnini uyardığı için) etkisi büyüktür. Septisizm bilimin ve teknolojinin olağanüstü başarıları sonunda varlığını sürdürememiştir. Çünkü “doğru bilgi mümkün müdür?” diye bir soru kalmamıştır.

Share

Bunları da Beğenebilirsiniz...