Sosyal şartların veya ortamın elverişsiz olmasından dolayı ortaya çıkan manevi hastalıklar ve ahlaki yozlaşmaların olumsuz neticeleridir. Sosyal ahlak açısından sosyal hastalıklar, toplumda meydana gelen ahlaki erozyonun meydana getirdiği sosyal sapmaların bütünüdür. Sosyal dayanışmayı zedeleyen tutum ve davranışların bütünüdür (Örn.: Rüşvet; Yolsuzluk; Cinsel sapmalar; Anti-sosyal davranışlar). Toplulukların, kin, nefret ve(ya) kaba kuvvet (şiddet) içeren manasız davranışların bütünüdür. Kalabalık davranışının, sosyal ahlak esaslarının dışına kayması sonucunda, ortaya çıkan saldırgan ve şiddet içerikli hadiselerdir.
Değerlendirme: Sosyal cinnetler, ilkel toplumlardan ziyade “medeni”, veya daha doğru bir ifadeyle sosyal yönden daha gelişmiş olduğu düşünülen toplumlarda görülmektedir. Özellikle, sosyo-ekonomik kriz, ihtilal, ayaklanma ve değişim dönemlerinde sosyal epidemiler-hastalıklar-anormallikler daha yaygındır.
Sebepleri:
- Dini-ideolojik taassup ve cehalet (Örn. Haçlı Seferleri; “Cadı” diye adlandırılan yaşlı ve özürlü kişilerin yakılması).
- Yanlış ve kasıtlı haberler, propaganda, ajitasyon (tahrik-kışkırtma) ve zanlar.
- Siyasi kargaşalar ve istikrarsızlık.
- İktisadi buhranlar (Örn. bankalara hücum).
- Sosyal huzursuzluk ve ümitsizliğin yaygınlaşması.
- Sosyal ahlak esaslarının, sosyal ve siyasi hayattan uzaklaşması (Siyasi Yozlaşma).
- Düşmanlığı sevmek, yani toplum olarak sürekli yeni iç düşmanlar üretmek.
- Bu ülke insanlarını, birbirine bağlayan güçlü unsurlardan haberdar olmamak veya bunları inkar etmek.
- Çeşitli bulaşıcı hastalıklar gibi ortaya çıkan psikolojik ve fiziki baskı uygulamaları.
- Toplum olarak dayanışma yerine şahsi menfaatlere yönelmek.
Kaynak: Prof. Dr. Ali Seyyar’ın katkılarıyla hazırlanmış ve Sosyalsiyaset Web Sitesinde yayımlanan “Özürlülük Terimleri Sözlüğü”nden derlenmiştir (Ziyaret Tarihi: 05/05/2010).
