Tümör markerları (işaretleyicileri) adı altında anlaşılan tümör dokusuna bağlı olarak vücut sıvılarında bulunan (tespit edilen) çeşitli biyokimyasal parametrelerdir. Bu markerler ya tümör dokusunun kendisi tarafından ya da tümör dokusunun neden olduğu metabolik değişiminin sonucu olarak vücud sıvılarına salgılanırlar. Asıl önemli olan ve ölçülen tümör dokusunun kendi tarafından, direkt olarak salınan tümör markerlarını ölçmektir. Ölçülen bu değerler malign bir oluşumun göstergesi olabilir, ancak kesin sebebi değildir. Bunlar inflamatuar enfeksiyonlar gibi tamamen beningn (iyi huylu) sebeplerle de salınabilirler. O nedenle toplumda yanlış anlaşıldığı gibi tümör, tümör dokusunun %100 belirleyicisi olamaz.
En sık ölçülen tümör markerlari:
AFP (Alfa Feto Protein)
CEA (Carsino Embriyonejik Antijen)
PSA (Prostat Spesifik Antijen)
Ca15-3
Ca19-9
Ca125
Ca50
Ca72-4
NSE (Nöron Spesifik Enolaz)
SCC (Squomaz Cell Carsinom)
Beta2-mikroglobulin
Thyreoglobulin
Tümör markerları artışının görüldüğü bazı durumlar:
İnflamatuar enfeksiyonlar
Kolestaz (Safra akımının durması veya azalması)
Karaciğer sirozu
Böbrek yetmezliği
Tümör markerlarının ölçümü için başlıca endikasyonlar:
CEA Kolon, meme, akciğer tümörleri
AFP Karaciğer tümörleri
Ca15-3 Meme tümörleri
Ca19-9 Pankreas, safra kesesi ve kanalı tümörleri
Ca125 Over tümörleri
PSA Prostat tümörleri
Beta-HCG Küçük hücreli tümörler, trofoblastik tümörler
Thyreoglobulin Tiroid tümörleri
Beta2-mikroglobulin Multiple myeloma, nonhodghin lenfoma
Kalsitonin C-hücre tümörleri
Ca72-4 Mide ve over tümörleri
Ca50 Pankreas, safra yolları tümörleri
Kaynak: Prof. Dr. İbrahim Adnan SARAÇOĞLU’nun Web Sitesindeki “Kürler ve Hastalıklar” bölümünden derlenmiştir (Ziyaret Tarihi: 03/06/2010).
