Tarihte bugün: 3 Mart
(Olay) 3 Mart 1989 tarihinde İstanbul’da Kadıköy Hal Binası dönüştürülen Haldun Taner Tiyatrosu açıldı.
(Olay) 3 Mart 1989 tarihinde Süleymaniye Camii’nde bir grup, tekbir getirerek “Salman Rüşdi’ye ölüm” sloganlarıyla protesto gösterisi yaptı.
(Olay) 3 Mart 1989 tarihinde 4. Levent’te bir boya imalathanesinde patlama oldu. 3 bina çöktü,12 kişi öldü, 40 kişi yaralandı.
(Olay) 3 Mart 1980 tarihinde Eski Hatay Cumhurbaşkanı Tayfur Sökmen İstanbul’da öldü. Tayfur Sökmen, İskenderun Sancağı’nın Fransızlar tarafından işgali üzerine ilk direniş hareketini örgütleyenler arasındaydı.1938’de kurulan Hatay Devleti’nin,1939 yılında Hatay Türkiye’ye katılıncaya kadar cumhurbaşkanlığını yaptı.1939-1950 yılları arasında Anytalya milletvekili,1950-1954 yılları arasındaysa Hatay milletvekili olarak TBMM’de bulundu.1969-1975 yılları arasında da kontenjan senatörü olarak görev yaptı.
(Ölüm) 3 Mart 1980 tarihinde Eski Hatay Cumhurbaşkanı Tayfur Sökmen 88 yaşında İstanbul’da öldü.
(Olay) 3 Mart 1981 tarihinde İstanbul Sıkıyönetim Komutanlığı Askeri Savcılığı DİSK Genel Başkanı Abdullah Baştürk’e işkence yapıldığı iddialarının asılsız olduğunu bildirdi.
(Olay) 3 Mart 1981 tarihinde Ankara Sıkıyönetim Komutanlığı’nca yürütülen MHP ve yan kuruluşlarıyla ilgili soruşturmalarda 36 cinayetin aydınlatıldığı açıklandı.
(Olay) 3 Mart 2000 tarihinde POAŞ, bir kalemde1 milyar 260 milyon dolarlık özelleştirme hamlesiyle Cumhuriyet tarihinin en büyük özelleştirmesi olarak tarihe geçti.
(Olay) 3 Mart 1939 tarihinde günü saat 24.05’te Sultanhamam’daki Ata Atabek Hanında yangın çıktı.Yeterli su bulunmaması ve ters esen rüzgar nedeniyle kontrol altına alınamayan yangın, Tevfik Temel, Mercimekyan ve Kısmet hanlarının da yanmasına neden oldu. Dilsizzade, Teudros ve Türk Ticaret hanlarına da sıçrayan yangında can kaybı olmadı. Zarar12 milyon lira olarak saptandı.
(Olay) 3 Mart 1942 tarihinde Türk Ressamlar Cemiyeti İstanbul’da kuruldu. Güzel Sanatlar Birliği’nden İbrahim Çallı, d Grubu’ndan Halil Dikmen, Müstakil Ressamlar ve Heykeltraşlar Birliği’nden Mahmut Cuda ve bağımsız sanatçılardan Hamit Görele tarafından kurulan cemiyet büyük ilgi gördü ve daha kuruluş evresinde üye sayısı 70’e ulaştı.
(Olay) 3 Mart 1992 tarihinde Zonguldak Kozlu’da grizu faciası;127 kişi öldü,147 kişiden umut kesildi. Müfettişlerin hazırladığı raporda işverenin birçok teknik konuda ihmalkar ve sorumsuz davrandığı belgelendi.
(Olay) 3 Mart 1962 tarihinde Anayasa ve demokratik nizama karşı fiil ve davranışları önlemek amacıyla hazırlanan “Tedbirler Kanunu” Millet Meclisi’nde kabul edildi.Tasarı TBMM’de temsil edilen dört parti tarafından ortaklaşa getirilmişti. CHP Manisa Milletvekili Fevzi Lütfü Karaosmanoğlu bu kanunu protesto için partisinden ve milletvekilliğinden istifa etti. Basına da ağır cezalar getiren kanuna karşı çeşitli basın kuruluşları harekete geçerek, konuyla ilgili ortak bir bildiri yayımladılar. CHP Milletvekili Kasım Gülek “basının sesi kısılırsa demokrasi ağır tahribata uğrar” dedi. Başbakan ve CHĞ Genel Başkanı İsmet İnönü, kapalı bir rejime gidildiği yolundaki eleştirilere , “Bir Meclis’te temsil edilen bütün partilerin müştereken getirdiği bir kanunla kapalı rejim kurulur mu?” cevabını verdi.
(Olay) 3 Mart 1982 tarihinde 30 günden çok tutuklanan işçinin işine son verilebileceği kararlaştırıldı.
(Basın Yayın) 3 Mart 1982 tarihinde Bağımsız Basın Ajansı (BBA) kuruldu.
(Ölüm) 3 Mart 1983 tarihinde Çizgi roman Tenten’in çizeri Georges Remi (Herge) öldü.
(Olay) 3 Mart 1983 tarihinde Siyasi Partiler Kanunu tasarısı, Danışma Meclisi’nde kabul edilerek Milli Güvenlik Konseyi’ne gönderildi. Tasarıya göre siyasi partilere devlet yardımı yapılacak. Mecliste grup kurmak için gereken milletvekili sayısı10’dan 20’ye yükseltildi. Partilerin kadın kolu, gençlik kolu gibi yan kuruluşları kaldırıldı. Danışma Meclisi Anayasa Komisyonu’nun hazırladığı büyük oranda değiştirdi. Partilere üye olamayacaklarla ilgili hükümlerin kapsamı genişletildi. Yasada eski siyasilere getirilen siyaset yasağına ilişkin hükümlere de yer verildi.
(Olay) 3 Mart 1984 tarihinde İstanbul Sıkıyönetim Mahkemesi’nde görülen Barış Derneği davası gerekçeli kararı sanıklara tebliğ edilmeye başladı. Kararda, “sanıkların kelime ve zeka oyunları ile, yargılayanların savaş taraflısı oldukları imajını yaratmak istedikleri” ileri sürüldü.
(Olay) 3 Mart 1984 tarihinde Başbakan Turgut Özal, yerel seçimlerle ilgili olarak muhalefet liderlerine sert yanıtlar vererek “Bu seçimin ardından erken seçim gelir diye bekleyenler hayal ediyorlar, avuçlarını yalasınlar” dedi.
(Doğum) 3 Mart 1868 tarihinde Fransız filozof Alain.
(Olay) 3 Mart 1878 tarihinde Osmanlı devleti ile Rusya arasında Ayastefanos Antlaşması imzalandı.
(Olay) 3 Mart 1883 tarihinde Mekteb-i Sanayi-i Nefise (Güzel Sanatlar Akademisi) törenle öğretime açıldı. İstanbul’da Arkeoloji Müzesi karşısında, Mimar Valeri tarafından yapılmış bir binada öğrenime başlayan okul, birçok yer değiştirdikten sonra, Fındıklıdaki binaya yerleşti.1927 yılında okul, akademi haline getirildi.1982 tarihinde üniversiteye dönüştürüldü. Halen Mimar Sinan Üniversitesi olarak faaliyetine devam etmektedir.
(Olay) 3 Mart 1924 tarihinde 429 sayılı kanunla Şeriye ve Evkaf Bakanlığı kaldırıldı. Osmanlı İmparatorluğu’nun son dönemlerinde Şeyhülislamlık ve Evkaf Nezareti’nin birleşmesiyle meydana gelmiş olan bu bakanlığın yerine Başbakanlığa bağlı Diyanet İşleri Başkanlığı ve Vakıflar Genel Müdürlüğü örgütleri kuruldu.
(Olay) 3 Mart 1924 tarihinde Eğitim sisteminde laikliği ve öğrenim birliğini esas alan Tevhid-i Tedrisat Kanunu TBMM’de kabul edildi. Mektep-medrese ikiliğini ortadan kaldıran bu yasayla eğitim laik ve parasız, ilköğretim tüm Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları için zorunlu hale getirildi. Bilimsel ve eğitsel kurumların tümü, medreseyle birlikte Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlandı.
(Olay) 3 Mart 1924 tarihinde Urfa Milletvekili Saffet Efendi ile 50 arkadaşının “Hilafetin kaldırılmasına ve Osmanlı Hanedanı mensuplarının Türkiye Cumhuriyeti sınırları dışına çıkarılmasına ” dair verdikleri önerge görüşülüp kabul edildi. Bu karar aynı gün İstanbul Valisi Haydar ve Polis Müdürü Sadettin Bey tarafından Halife’ye bildirildi.
(Olay) 3 Mart 1925 tarihinde Şeyh Sait isyanının büyümesini önlemek için, Takriri Sükun Kanunu kabul edildi; İstiklal Mahkemeleri kuruldu.
(Olay) 3 Mart 1929 tarihinde İstanbul’da Rumca olarak yayımlanan Ta Hronika gazetesi, bir Yunan gazetesinden aktardığı tefrikada,”Biz kaçıyorduk, Türkler en vahşiyane intikam hisleri ile geliyorlardı” sözlerine yer vermesi nedeniyle bakanlar kurulu kararıyla kapatıldı. Gazetenin sorumlu müdürü Eleni Mihailidi aleyhine Türklüğe hakaret iddiasıyla dava açıldı. Dava sonucu Madam Mihailidi 3 yıl ağır hapis cezasına mahkum edildi. Kararın Temyiz Mahkemesi tarafından bozulması üzerine davaya yeniden bakıldı. Bilirkişi heyeti raporunda Yunanca agriyotera sözcüğünün metinde vahşi değil şiddetli anlamında kullanıldığını Türklüğe hakaret kastının olmadığını belirtti. Böylece Madam Mihailidi beraat etti.
(Olay) 3 Mart 1931 tarihinde İstanbul’da toplanan Berberler Kongresi’nde berber dükkanlarının cuma günleri tatil edilmesi kararlaştırıldı.
(Olay) 3 Mart 1949 tarihinde Atina’da sahnelenen Madame Butterfly temsilinde başrolü oynayan soprano Ayhan Alnar büyük başarı kazandı. Yunanlı seyirciler temsil bitiminde Ayhan Alnar’ı ayakta alkışladılar.
(Olay) 3 Mart 1950 tarihinde ABD Alaska’yı 49. eyalet olarak kabul etti.
(Olay) 3 Mart 1951 tarihinde Bütün Dünya dergisi sahibi Osman Nebioğlu, dergide yayımlanan 3 fotoğrafın müstehcen olduğu iddiasıyla mahkemeye verildi. Duruşmada Nebioğlu, 3 fotoğrafın da ABD’de yapılan bir fotoğraf yarışmasında derece alarak ödüllendirildiğini açıkladı. Bu durumda mahkeme, dergi sahibi Osman Nebioğlu’nun beraatine karar verdi.
(Olay) 3 Mart 1952 tarihinde Erzurum’un Pasinler İlçesi’nde meydana gelen Richter ölçeğiyle 5,6 şiddetindeki deprem can ve mal kaybına yol açtı.133 kişi öldü, 262 kişi yaralandı.
(Olay) 3 Mart 1952 tarihinde İslam Demokrat Partisi mahkeme kararıyla kapatıldı. Genel Başkan Cevat Rifat Atilhan ve 15 kurucu üye hakkında soruşturma açıldı.
(Olay) 3 Mart 1954 tarihinde İstanbul Belediyesi ile Hazine arasında ihtilaf konusu olan Çırağan Sarayı, bir kanunla İstanbul Belediyesi’ne devredildi. Çırağan Sarayı enkazı,1955 yılı sonuna kadar otel haline getirilecek.
(Olay) 3 Mart 1971 tarihinde Ankara’da 300 subaya hitaben bir konuşma yapan Genel Kurmay Başkanı Memduh Tağmaç, “Gereken, gerektiği zaman yapılacaktır” dedi.
(Olay) 3 Mart 1973 tarihinde Milli Güven Partisi, Cumhuriyetçi Parti ve bağımsızlar Cumhuriyetçi Güven Partisi’ni kurdular. Turhan Feyzioğlu genel başkan seçildi.
(Olay) 3 Mart 1974 tarihinde Türk Hava Yolları’nın DC-10 tipi Ankara yolcu uçağı, arka bagaj kapısının kopması sonucu Paris’te Orly Havaalanı yakınlarında ormana düştü. O güne kadar dünya sivil havacılık tarihinde gerçekleşen en büyük kazada 346 yolcu ve mürettabat öldü. Uçağın yapımcısı Amerikan Douglas firması hatayı kabul ederek, tüm DC-10 tipi uçaklarını kontrole aldı.
(Olay) 3 Mart 1977 tarihinde Gazeteci , yazar Zekeriya Sertel, 25 yıl aradan sonra 1977’de Türkiye’ye geldi. Uluslararası Gazete Sahipleri Federasyonu’nun cumhurbaşkanına ve başbakana gönderdikleri mektuplar olımlu sonuç verdi. Danıştay kararıyla Zekeriya Sertel1652 yılında ayrıldığı Türkiye’ye dönebildi.
(Olay) 3 Mart 1993 tarihinde İran sınırından Türkiye’ye girerek Ağrı Dağı’na yerleşen yaklaşık 300 PKK militanından 38’i savaş uçaklarının bombardımanı sonucu öldü.
(Olay) 3 Mart 1993 tarihinde Cumhurbaşkanı Özal ile Başbakan Demirel arasında tırmanan gerginliğin devleti yorduğuna dikkati çeken TBMM Başkanı Hüsamettin Cindoruk, “Sıfatı olanlar, devlet hayatında üsluplarına dikkat etmelidir ” dedi.
(Olay) 3 Mart 1993 tarihinde Tarihi Baruthane binası, “Ataköy Yunus Emre Kültür ve Sanat Merkezi” adıyla hizmete açıldı.
(Olay) 3 Mart 1994 tarihinde TBMM, eski RP’li milletvekili Hasan Mezarcı ile DEP milletvekili Selim Sadak’ın dokunulmazlıklarını kaldırdı.
(Ölüm) 3 Mart 1994 tarihinde Ressam Cihat Burak 79 yaşında öldü.
3 Mart tarihinde yaşanan olaylar, 3 Mart tarihinde doğan ünlüler ve 3 Mart tarihinde ölen ünlüler hakkında kapsamlı bilgilere ulaşabilirsiniz.
3 Mart tarihinde ne oldu?
Tarihte bugün: 3 Mart
