Bu aşamada birey, daha önceki bilgi ve deneyimlerine dayalı olarak denenceler oluşturur. Denenceleri oluştururken problemle ilgili değişkenlerden yararlanır. Bunun için, önce bağımsız ve bağımlı değişkenleri belirler. Daha sonra da, bu değişkenler arasındaki ilişkilerden yararlanarak denenceler kurar. Denence, bağımsız değişkenin değeri değiştikçe bağımlı değişkende nasıl bir değişme görülebileceğini öngören bir ifadedir. Örneğin, “Kütlenin, bir nesnenin hızı üzerindeki etkisi nedir?” sorusunda, “kütle” bağımsız değişken, “hız” da bağımlı değişkendir. Araştırmacı bu değişkenlere dayalı olarak denencesini, “Bir nesnenin kütlesi arttıkça, hızı da artar” veya “Bir nesnenin kütlesi arttıkça, hızı azalır” biçiminde kurar.
Kaynak: Yrd. Doç. Dr. Berna GÜCÜM, Editör: Prof. Dr. Şefik YAŞAR, “Fen Bilgisinin İçeriği”, Fen Bilgisi Öğretmenliği, T.C. Anadolu Üniversitesi Yayınları No: 1061, Açıköğretim Fakültesi Yayınları No: 585, ISBN 975 – 492 – 817 – 7, 1998.