Zorunlu karşılıklar bir para politikası aracıdır. 1211 sayılı Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Kanununun 40. maddesi çerçevesinde, Merkez Bankası nezdinde açılan hesaplarda nakden tesis edilen zorunlu karşılıkların oranı, zorunlu karşılığa tabi yükümlülüklerin kapsamı, vb. gibi uygulamaya yönelik her türlü usul ve esaslar banka tebliğleri ile belirlenmektedir.
Yürürlükteki tebliğlere göre, bankaların yurt içi toplam pasiflerinden, indirilecek kalemler çıkarıldıktan sonra bulunacak tutarlar ile yurt dışındaki şubeleri adına Türkiye’den kabul ettikleri mevduat ile katılım fonu toplamı, bankaların zorunlu karşılığa tabi Türk parası ve yabancı para yükümlülüklerini oluşturmaktadır.
Bankaların Türk parası ve yabancı para mevduat ile diğer yükümlülüklerine uygulanan zorunlu karşılık oranlarının belirlenmesinde esas olarak, uygulanan para politikası doğrultusunda gerçekleştirilmesi ve hedeflenen parasal büyüklükler ve piyasanın likidite durumu belirleyici olmakta, bunun yanında Merkez Bankasının rezerv durumu ve tasarruf sahiplerinin Yeni Türk Lirası ve yabancı para mevduat tercihleri gibi hususlar da göz önünde bulundurulmaktadır. Zorunlu karşılık oranlarına İnternet sitemizde “Veriler – Bankacılık Verileri” bölümünden ulaşılabilmektedir.
Kaynak: Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası Web Sitesinde yayımlanan “sık sorulan sorular”dan derlenmiştir (Ziyaret Tarihi: 28/04/2010).
