Ülkemizde her mevsimde C vitamini kaynağı sebze ve meyve bulunur. C vitamini kaynağı besinlere saklama, hazırlama ve pişirme için uygulanan işlemler, işlemin niteliğine göre vitamin kaybına yol açar. C vitamini bulunan sebzeler bol suda pişirilirse vitamin suda kolayca eridiğinden pişme suyuna geçer. Bu su dökülürse çiğ sebzede bulunan vitaminin %50–80‘ i kayıp olabilir.
Sebze ve meyveler kesildikten veya pişirildikten sonra bekletilirse yine vitamin kayıpları olur. Sebzeler pişirileceği zaman ayıklanır ve kesilir kesilmez az miktardaki kaynar suya atılarak veya susuz olarak kısa sürede pişirilip suyu ile yenilirse çok az vitamin kaybı olur. Besin hazırlanıp pişirilirken bakır ve demirle temas ederse vitamin kaybı yine söz konusudur. Kök sebzeler kabuğu içinde yeter miktardaki kaynar suya atılarak kısa sürede pişirilirse kayıp çok azdır. Sebzeler pişirildikten, meyve suları hazırlandıktan sonra beklerken de vitamin kaybı olur. Sebze ve meyveler kurutulurken, gölgede kurutma gibi işlemler vitamin kaybını azaltır. Ancak kuruduktan sonra sebze ve meyve beklerken de vitamin kaybı olduğundan kurutulmuş besinlerden C vitamini gereksinimi karşılanamaz. Konserve sebze ve meyveler uygun şekilde hazırlanır, suyu ile birlikte kullanılırsa vitamin kaybı daha azdır. Konserve besinlerin beklerken de vitamin değerinin azaldığı unutulmamalıdır.
Sebze ve meyveler hasat edildikten sonra depolama esnasında vitamin değerinden kaybederler.
Depolamadaki kayıp, deponun ısı derecesine göre değişir. Soğuk yerlerde saklama C vitamini kaybını önler. Yüzeyleri geniş olduğu için depolamada yaprak sebzelerdeki kayıp, kök sebzelerden daha çoktur.
Kaynak: Dr. Dyt. Meltem Soylu, Uzm. Gıda Müh. Cengiz Kesici, “Gıda, Su ve Beslenme Konusunda Sık Sorulan Sorular (II)”, Sağlık Bakanlığı Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü, ISBN: 978-975-590-243-2; Şubat – 2008.
