Bir okyanusta veya bir denizdeki dalgaları hiç seyrettiniz mi? Su yukarı ve aşağı doğru hareket ederken, dalgalar ileri doğru yol alırlar. Her bir dalga bir noktadan geçerken, su yukarı ve aşağı doğru hareket eder. Dalga boşlukta ve madde içinde yayılabilen ritmik bir olaydır. Bir iple oluşturulan dalga, bir tepe ve bir vadiye sahiptir. Tepeye karın, vadiye ise çukur adı verilir (Şekil 1). Her dalga belli bir dalga boyuna sahiptir. Bir karından bir karına olan toplam mesafeye bir dalga boyu adı verilir. Aynı şekilde bir çukurdan, diğerine olan mesafede aynıdır.
Şekil 1: Bir dalga ve özellikleri
Genlik, bir dalganın normal konumundan yükselme ve alçalma mesafesidir. Uzanımın en büyük ve en küçük olduğu konumlar diye de tarif edilebilir. Genlik, dalgayı ortaya çıkaran enerjinin miktarına bağlıdır. Dalganın enerjisi artarken, genlik de artar. Örneğin, bir havuza küçük bir taş yerine, büyük bir kaya parçası atarsanız meydana gelen dalga büyük olur. Bu durumda genlik artar. Su veya bir iple teşkil edilen dalgalara enine dalgalar denir. Enine bir dalgada, madde dalganın yayılma yönüne dik bir yönde titreşir. Bir su dalgasında, dalga su boyunca ilerler. Su molekülleri aşağı yukarı titreşirler.
Kaynak: Prof. M. Selami Kılıçkaya, Editör: Yrd. Doç. Dr. Ali Cemalcılar, “Temel Fizik”, T.C. Anadolu Üniversitesi Yayınları No: 674, Açıköğretim Fakültesi Yayınları No: 331, ISBN 975 – 492 – 348 – 5, 1996.
