İnülin ve oligofruktoz, meyan kökünden elde edilen ve yağ veya şeker ikamesi amacıyla kullanılabilen karbonhidrat yapıda doğal ingrediyendir.
Sağlıklı kişilerin normal diyetinin bir parçası olan pırasa, soğan, buğday, sarımsak, enginar, gibi pek çok bitkide de yaygın olarak bulunurlar.
İnülin doğada yaygın bir karbonhidrat kaynağıdır. İnülin pek çok bitkide karbonhidrat kaynağı olarak görev alır. İnülini doğal olarak içeren bitkiler içinde en zengini soğandır. Diğerleri; kökleri % 30 inülin içeren kuşkonmaz, %65 inülin içeren enginar yapraklarıdır.
Doğal İngrediyentler İle İlgili Yasal Düzenlemeler
Doğal kaynaklardan elde edilen inülin yasal olarak katkı maddesi değil, gıda veya gıda bileşeni ‘ingrediyen’ olarak sınıflandırılmaktadır.
Bu durum Avrupa Birliği ülkelerinin (Avusturya, Belçika, Danimarka, Finlandiya, Fransa, Almanya, Yunanistan, İrlanda, İtalya, Lüksemburg, Hollanda, Portekiz, İspanya, İsveç, İngiltere, Slovenya, Slovakya, Letonya, Litvanya, Macaristan, Çek Cumhuriyeti, Malta, Polonya, Estonya ) ve İsviçre, Norveç resmi otoriteleri tarafından onaylanmıştır.
Avustralya, Kanada, İsrail, Japonya ve Yeni Zelanda da ise konu halen gündemdedir. ABD’de ‘GRAS’ (Generally Recognized As Safe) genel olarak güvenli addedilen maddeler statüsüne alınmıştır.
İnülinden üretilen oligofruktoz da bir ‘gıda katkısı’ değil ‘gıda’ ya da ‘gıda bileşeni’ olarak değerlendirilmektedir. Bu durum Avrupa Birliği Komisyonunun Gıda Maddeleri Devamlı Komitesi ve Avrupa Birliği üyelerinin çoğunun yasal otoriteleri tarafından onaylanmıştır.
Oligofruktoz, gıda bileşeni olarak sınıflandırıldığı ülkelerde herhangi bir sınırlamaya ihtiyaç duymaksızın kullanılabilmektedir.
İnülin ve oligofruktoz, kimyasal ve fizyolojik özelliklerinden dolayı diyet lif tanımına girmektedir. Avrupa Besin Etiketleme Yönergesi 90/496’ya göre bu bileşenler, hem karbonhidrat hem de diyet lif olarak sınıflandırılabilir ve ürün etiketinde diyet lif olarak belirtilebilir.
Kaynak: Banu Yapar, “Diyet Gıda Ürünleri”, Dış Ticaret Şubesi Araştırma Servisi, 2004.
