21 Aralık 2017

Girişim Nedir?

Dil Bilgisi
Dil Bilgisi

Bir işe girişme, teşebbüs.

Girişim nedir?

Fizik
Fizik

1801 yılında İngiliz fizikçisi Young, ışıkla bir deney gerçekleştirmiştir. Yaptığı deneyde Young, ışığı dar bir yarıktan geçirmiştir. Yarıktan geçen ışık yayılmış olup, daha sonra önde bulunan yan yana iki yarıktan geçmiştir. Bu iki yarık, ilk yarıktan aynı uzaklıkta bulunmaktadır. Işık yine yarıklardan geçerek yayılmaya uğramıştır. Young, yaptığı deney sonunda geçen ışığın, bir seri aydınlık ve karanlık bantlardan (saçaklar) oluştuğunu gözlemlemiştir (Şekil 1).

Young Girişim Olayı

Şekil 1: Young girişim olayı ve ışık şiddeti (parlak ve karanlık bölgeler)

Aydınlık ve karanlık saçaklar girişim (enterferans) olayının bir sonucudur. Aydınlık saçaklarda, dalgalar aynı fazdadır. Bunlar ışığı üst üste bindirerek daha parlak hale getirirler. Ekranda ışığı doğrudan görmeyen merkezi aydınlık saçak çok ilginçtir. Karanlık saçaklarda ise, dalgalar aynı fazda değildir. Bu bakımdan, dalgalar birbirlerinin etkilerini yok ederler veya yıkarlar. Böylece oralarda karanlık oluşur.

Bir prizmada olduğu gibi, bir kırınım ağı vasıtasıyla bir renk tayfı elde etmek mümkündür. Ancak, kırınım ağı ışığın kırınımı olayı ile bir renk tayfı ortaya koyamaz. Bunun yerine renkler girişim ile ayrılırlar. Kırınım ağı bir cam veya plastik parçası olup birçok paralel yarıklardan oluşmuştur. Örneğin, 2,5 cm’lik bir parçada 25000 kadar yarık bulunabilir. Bu yarıklar, cam üzerinde elmas bir iğne ile çalışan bir makine ile yapılabilirler. Beyaz ışık, kırınım ağının yarıklar arasından geçerken girişim olayı meydana gelir. Bu girişim olayı, ışığın farklı dalga boylarının kuvvetlenmesine ya da yok edilmesine yol açabilir. Ortaya çıkan sonuç ise bir renk tayfıdır.

Kaynak: Prof. M. Selami Kılıçkaya, Editör: Yrd. Doç. Dr. Ali Cemalcılar, “Temel Fizik”, T.C. Anadolu Üniversitesi Yayınları No: 674, Açıköğretim Fakültesi Yayınları No: 331, ISBN 975 – 492 – 348 – 5, 1996.

Share

Bunları da Beğenebilirsiniz...