13 Ağustos 2011

Kaplama yöntemleri

Malzeme
Malzeme

Kaplama, metalik makine parçalarının yüzeyinin teknik özelliklerini iyileştirmek gayesi ile kimyasal bileşimi bilinen bir metal veya alaşımın ısıl püskürtme yöntemleri kullanılarak yüzeye uygulanması işlemidir. Kaplama işlemi; ergitme kaynak yöntemleri, metal püskürtme veya lazer yöntemi kullanılarak gerçekleştirilir. Kaynak ve termal püskürtme ile kaplanmış yüzeylere alevle sertleştirme, endüksiyonla sertleştirme, nitrürasyon ve sementasyon gibi yüzey sertleştirme işlemleri uygulanamaz. Kaplama malzemesinin ana metalden daha üstün korozyon, mukavemet ve aşınma direncine sahip olması gerekir. Günümüzde sert yüzey kaplama, dolgu kaplama, koruyucu kaplama ve kademeli kaplama olarak tanımlanan dört çeşit yüzey kaplama yöntemi yaygın olarak kullanılmaktadır.

Isıl püskürtme, kaplama oluşturmak amacıyla önceden hazırlanmış olan esas metale çok ince metalik veya metalik olmayan malzemeleri çökelten bir grup yöntemi tanımlamak için kullanılan jenerik bir terimdir. Kaplama malzemesi toz, çubuk ya da tel biçiminde olabilir. Isıl püskürtme tabancası, kaplama malzemesini ergitmek için gerekli olan sıcaklığı yanıcı gazlar, elektrik arkı veya plazma arkı ile elde eder. Ergiyen kaplama malzemesi kaplanacak olan parçanın soğuk olan yüzeyine püskürtülür. Yüzeye yüksek hızla çarpan tanecikler, düzleşir ve esas metale olan ısı transferi ile soğuyarak, katılaşarak ve birbirleri ile temas haline gelerek tabaka meydana getirirler. Ergiyen kaplama malzemesinin esas metal ile birleşmesi ve birbirleri ile tabaka oluşturması difüzyon veya kaynak kabiliyetine bağlıdır. Kaplamalar, genellikle mekanik bağlanma ve bölgesel olarak çeşitli sınıflarda kimyasal bağ kuvvetleri ile oluşmaktadır. Isıl püskürtme yöntemleri ile elde edilen kalınlıklar 0,025 mm’den 3 mm’ye kadar veya daha fazla kalınlıklarda olabilmektedir ve uygulama alanları da; aşınmış olan makine parçalarının tamiri, parçaların yüzey özeliklerinin iyileştirilmesi ve konstrüktif parçaların yüzeyleri için servis koşullarına uygun kaplamalar oluşturulması şeklinde belirtilebilir. Günümüze kadar bir seri ısıl püskürtme yöntemi geliştirilmiştir. Yöntemler, birbirlerine göre ısı kaynağı, tel ya da toz biçiminde olabilen püskürtme malzemesi şeklinde iki temel değişken ile farklılık göstermektedir.

Kaynak: Abdullah Demir’in “Fren Disklerine Uygulanan Kaplamaların Frenleme Performansına Etkisinin Deneysel İncelenmesi” (Kocaeli Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, 2009) konulu doktora tezinden yararlanılmıştır.

Share

Bunları da Beğenebilirsiniz...