12 Temmuz 2010

Kat otoparklardaki korozyonlu donatının bakımı

Otopark
Otopark

Sorunun en başında korozyonlu donatının mümkün olduğu kadar kapsamlı bir şekilde tespit edilmesi gelmektedir. Eğer paslanan çeliğin konumu hasar tespiti esnasında sistematik bir şekilde belirlenmediyse veya çatlak, kabarma ve patlama bölgelerinden tespit edilemiyorsa yetersiz beton kaplaması olan yerler uygun olarak kalibrelenmiş metal dedektörleri (ışıklı gösterge veya sesli uyarı) ile tespit edilmeli ve tanımlanmalıdır.

Üst üste oturtulan yapı parçalarında donatının açılması, demir çubuklarda tespit edilen pas izlerinin ilgili korozyon derecesine kadar takip edilmesi prensibine göre yapılmaktadır. Donatının klorid etkisi ile delikli korozyon hasarı görmüş eritme tuzuna maruz kalmış zeminlerde bu yöntem yeterince güvenli değildir. Çünkü hasar görmemiş bir enine kesit bölge görüntüsü olsa dahi buraya komşu bir bölgenin hasar görmediği anlamına gelmez. Bu nedenle çoğu zaman park yüzeyleri ve rampaların tamiri yapılırken bölgesel olarak geniş yüzeyli alanların kazınması gerekmektedir.

Donatının kazılması sürecinde en iyi yöntem yüksek basınçlı suyla yapılmasıdır, çünkü bu yöntem mekanik yönteme nazaran hem daha hızlı hem de çeliğe gelecek olan hasarları ve çelik ile beton bağlantısı arasında oluşabilecek zararları önlemektedir. Bunun ötesinde uygun biçimde titiz bir çalışma uygulanarak belirli şartlarda mineral içerikli malzeme sistemleri ile çalışılmasını yeterli kılan bir pastan arındırma etkisi de meydana gelmiş olur.

Beton yedekleme sistemi beton veya çimento harcından oluşuyorsa (plastik modifiyeli beton ve çimento harcı dahil) ve donatının üzerindeki öngörülen kaplama her yerde DIN 1045’te belirtilen asgari şartları yerine getiriyorsa, basınçlı su ile pastan arındırma işlemi yeterli olmaktadır. Birkaç saat içinde yeniden oluşan uçucu pas kalıntıları, çevredeki alkali içeriğinin çeliği daha sonra yeterince pasif hale getirmesi nedeniyle tolere edilebilir seviyededir.

Eğer imalat aşamasında normlara uygun bir beton kaplaması mevcut değilse ve tamir işlemi sonucunda dahi uygun bir hale getirilemiyorsa, donatının korozyon koruyucu bir kaplama ile işlem görmesi gerekir. Bu koruyucu kaplama plastik içerikli çimento ile karıştırılmış bir malzeme veya aktif pas koruma pigmentleri içeren iki kat epoksit reçine kaplaması olmalıdır. Bu durumda donatıda daha önce oluşmuş olan paslara yönelik daha yüksek gereksinimler talep edilmektedir.

Bu şartlar altında çimento içerikli bir pas koruyucu sistemi kullanılırsa, basınçlı su yöntemi ile çeliğe nüfuz etmiş olan nemin, çelik üst yüzeyinde yeniden uçucu pas oluşmadan önce korozyon korumasının sürülmesi halinde, olumsuz etkileri bulunmamaktadır.

Reaksiyon reçine içerikli bir pas koruma sistemi kullanılırsa (ertime tuzuna maruz kalan yapı parçalarında tercih edilmelidir), kaplama yapılmadan önce çelik üst yüzeyi tamamen kuru olmalıdır. Bu nedenle basınçlı su ile pas giderme yöntemi kullanıldığında ya bir kuruma süresine ihtiyaç vardır ve bu sürenin sonunca oluşacak olan uçucu pas kum püskürtme cihazı ile giderilmelidir ya da pas giderme işlemi için en baştan kuru püskürtme maddeleri içeren sistemler kullanılmalıdır. Bu amaçla püskürtülen maddeyi emen otomatik toz cihazları (Vakublast cihazı, CP anti toz püskürtücüsü) kullanılmaktadır.

Bazı durumlarda mevcut olan hasar derecesi nedeniyle tavan donatısının üst yüzeyini değiştirilmesi veya bölgesel bazda ilaveler yaparak güçlendirmek gerekebilir.

Kaynak: Bayer, Edwin., Tercüme: Ahmet Savaş,”Parkhauser aber richtig – Ein Leitfaden für Bauherren, Architekten und Ingenieure” (Otoparkları Doğru Tasarlamak – İnşaat Şirketleri, Mimarlar Ve Mühendisler İçin Bir Kılavuz), Bau+Technik GmbH, ISBN 3-7640-0467-3, 2006.

Share

Bunları da Beğenebilirsiniz...