Otoparklarda çatlak onarımı için temel görev ve hedefler şunlardır:
Çatlakların su ve zararlı maddelerin girişine karşı sızdırmaz hale getirilmesi, olası çatlak hareketlerine karşı çatlak dolgu malzemesinin esneme özelliğine dikkat edilmelidir,
Statik fonksiyonu bakımından mukavemet gerektiren konstrüksiyon parçalarında çatlaklara ait çekme dayanaklılığının yeniden oluşturulması.
Çatlakların durumu ve genişliği dolum için uygun olan süreci ve malzeme seçimini belirlemektedir: Kullanışlı yöntemlerin arasında basınçsız sıvı ile doyurma işlemi (-T) ve alçak – yüksek basınç enjeksiyonu (-I). Dolum maddesi olarak: çözelti maddesi içermeyen, soğuk olarak sertleşen epoksit reçineler (EP), Poliüretanlar (PUR), çimento hamuru (ZL) ve çimento süspansiyonları (ZS). Farklı dolum maddelerinin kullanım alanları ile ilgili bilgi Tablo 1’de verilmiştir.
Tablo 1: Çatlak dolum maddelerinin kullanım alanları
|
Kullanım amacı |
Dolum alanlarının nem durumu |
|||
|
Kuru a |
Nemli |
Su ileten ‘basınçsız’ |
Su iletmeyen b ‘basınçlı’ |
|
|
Müsaade edilen önlemler |
||||
|
Sıvı ile doyurarak kapatma |
EP-T ZL-T ZS-T |
– ZL-T ZS-T |
– |
– |
|
Enjeksiyon ile kapatma ve doldurma |
EP-I PUR-I ZL-I ZS-I |
– PUR-I ZL-I ZS-I |
||
|
Sınırlı esnekliğe sahip bağlantı |
PUR-I |
|||
|
Kuvvetli bağlantı |
EP-I ZL-I ZS-I |
– ZL-I ZS-ı |
||
a Çatlakların yanakları ve boşlukların iç yüzeyleri gerekirse belirtilen veriler doğrultusunda ıslatılmak zorundadır.
b Basınç azaltımına ve arka sızdırmazlığa yönelik önlemler ile birlikte
Sıvı ile dolum işleminde tercihen düşük viskoziteli, iki bileşenli epoksit reçineler kullanılmalıdır. Uygulama birkaç defa fırça ile üzerinden geçerek yapılır ve sadece üstten mümkün oldukça yatay yüzeylerde yapılmalıdır. Kılcallık / kapiler etkisi nedeniyle bu şekilde kuru çatlaklar yaklaşık 0,05 mm’lik genişlikten itibaren kapatılabilmektedir. Asgari gereksinim olarak 5 mm’lik bir dolum derinliği veya çatlak genişliğinin 15 katı geçerlidir (düşük değer temel alınmaktadır).
Çatlakların reaksiyon reçineleri ile enjekte edilerek kapatılması normalde yaklaşık olarak 0,1 mm’lik bir çatlak genişliğinden itibaren yapılmaktadır. Çatlaklar tamamen, yani en az %80 derecelik bir dolum oranı ile dolu olmalıdır. Reçinelerin çatlağa sıkılması geri akışı mümkün olmayan dolum manşonları üzerinden yapılmaktadır. Çatlak üst yüzeyi spatula ile dağıtılabilen bir izolasyonla kapatılmalıdır ki çatlak içinde ihtiyaç duyulan enjeksiyon basıncı oluşabilsin.
Temel kontrol çerçevesinde ürüne özgü başka sınır değerleri ibraz edilmemişse, çatlakların dolumu için kullanılan enjeksiyon malzemelerinin işlenmesi EP-I için 8 °C, ZL-I ve ZS-I için 5 °C ve PUR-I için 6 °C belirtilen asgari sıcaklıklarda yapılmalıdır. Tamir kapsamını makul çerçeveler içinde tutabilmek için, otoparkların yer yüzeyi bölgelerinde sızdırmazlık ve kuvvetli basınç enjeksiyonu sağlayan uygulamalar sadece yapısal anlamda önem taşıdığında ve 0,2 mm’den daha geniş olduğunda yapılmalıdır. Tüm yüzeyde ağ gibi örülü daha ince ve sığ çatlaklar düşük viskoziteli dolum reçinelerinin yüzeye yayılarak uygulanması ile daha ucuza kapatılabilir.
Kaynak: Bayer, Edwin., Tercüme: Ahmet Savaş,”Parkhauser aber richtig – Ein Leitfaden für Bauherren, Architekten und Ingenieure” (Otoparkları Doğru Tasarlamak – İnşaat Şirketleri, Mimarlar Ve Mühendisler İçin Bir Kılavuz), Bau+Technik GmbH, ISBN 3-7640-0467-3, 2006.
