Sıcaklık ve ısı birbiriyle ilgilidir. Bir maddenin iç enerjisi artınca onun parçacıkları daha hızlı hareket ederler. Parçacıkların kinetik enerji artışı, sıcaklıktaki artışla anlaşılır. Madde ısı kazanır. Bir madde ısı kaybederken, onu teşkil eden parçacıklar daha yavaş hareket etmeye başlarlar. Maddenin sıcaklığı da bu oranda azalır.
Özgül ısı (Cp), bir maddenin ısıyı soğurma (yutma) yeteneğidir. Özgül ısının birimi J/g°C’dir. Örneğin, suyun özgül ısısı 4,18 J/g°C’dir. Bu değer, bir gram suyun sıcaklığını bir derece arttırmak için 4,18 jul’lük ısı enerjisi gerektiğini gösterir.
Farklı maddeler farklı özgül ısılara sahiptir. Demir için bu değer 0,45 J/g°C’dir. Yani, bir gram demirin sıcaklığını bir derece arttırmak için 0,5 jul ‘lük ısı enerjisi gerekmektedir. Bazı maddelerin özgül ısıları Tablo 1’de gösterilmiştir.
Tablo 1: Bazı Yaygın Maddelerin Özgül Isıları (J/g°C)
| Su | 4,18 | Demir | 0,45 |
| Alüminyum | 0,92 | Bakır | 0,38 |
| Karbon | 0,71 | Civa | 0,14 |
Kaynak: Prof. M. Selami Kılıçkaya, Editör: Yrd. Doç. Dr. Ali Cemalcılar, “Temel Fizik”, T.C. Anadolu Üniversitesi Yayınları No: 674, Açıköğretim Fakültesi Yayınları No: 331, ISBN 975 – 492 – 348 – 5, 1996.
