Portre dahil belli bir grafik tasarım anlayışı ve boyut düzeni içinde dolaşıma çıkarılacak banknot serisine emisyon grubu denir.
E-9 Emisyon Grubu Türk Lirası banknotların güvenlik özellikleri nelerdir?
I- Halka yönelik güvenlik özellikleri
1. Emniyet şeridi: Kağıda gömülü olarak üzerinde kupür değeri ve “TL” harfleri bulunan UV özelliği taşıyan emniyet şeridi banknot ışığa tutulduğunda her iki yüzden de kesintisiz bir hat şeklinde görülmektedir.
2. Filigran: Banknotların ön yüzünde bulunan Atatürk portresinin küçüğü ile kupür değerini gösteren rakamdan oluşan filigran banknot ışığa tutulduğunda her iki yüzden de görülmektedir.
3. Holografik Şerit Folyo: Banknotların ön yüzünde banknot tasarımıyla uyumlu görsel elemanlardan oluşan, banknot hareket ettirildiğinde parlak renkli yansımalar veren holografik şerit folyo yer almaktadır. Şerit üzerindeki dikdörtgen şekil içindeki “TL” harfleri kupür değerine dönüşmektedir.
4. Renk Değiştiren (Iridescent) Şerit: Banknotların arka yüzünde kupür değerini gösteren rakam ve “TL” harflerinden oluşan şerit farklı açılardan bakıldığında altın sarısına dönüşmektedir.
5. Kabartma Baskı: Banknotların ön yüzünde parmakla dokunulduğunda hissedilebilen kabartma baskı uygulanmıştır. Atatürk portresi, “Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası” ibaresi, orta bölümde kupür değerini gösteren sayılar ve yazılar ile sol alt ve sağ üst köşelerdeki kupür değerini gösteren sayılar kabartma baskılıdır.
6. Gizli Görüntü: Banknota yatay konumda göz hizasında bakıldığında, Atatürk portresinin sağ alt kenarında yer alan yedigen şekil içerisinde kupür değerinin gizli görüntü görülmektedir.
7. Bütünleşik Görüntü: Banknotlar ışığa tutulduğunda, sol üst kenarda yer alan şekiller arka yüzdeki şekillerle birleşerek kupür değerini oluşturmaktadır.
8. Boyut Farkı: Banknotların uzun kenarında 6 mm, kısa kenarında ise ikili grup olarak 4 mm fark oluşturulmuştur.
5 TL : 64 x 130 mm
10 TL : 64 x 136 mm
20 TL : 68 x 142 mm
50 TL : 68 x 148 mm
100 TL : 72 x 154 mm
200 TL : 72 x 160 mm
9. Renklendirilmiş Banknot Kağıdı: Banknotlarda kupürün hakim renginin açık bir tonu kağıdın rengi olarak uygulanmıştır.
5 TL : Açık kahverengi.
10 TL : Açık kırmızı.
20 TL : Açık yeşil.
50 TL : Açık oranj.
100 TL : Açık mavi.
200 TL : Açık mor.
10. Görme Engellilere Yönelik Özellik Banknotların ön yüzünde filigranın sol üst kenarında Braille alfabesinden yararlanılarak, elle dokunulduğunda hissedilen “nokta”lar kabartma baskıyla uygulanmıştır. 5 TL’den 200 TL’ye doğru sırasıyla 1’den 6’ya kadar rakamlar Braille Alfabesi ile yazılmıştır.
II- Profesyonellere yönelik güvenlik özellikleri
1. Mikro Yazılar: Banknotların ön yüzünde ay – yıldız motifinin içinde kupür değerini gösteren rakam ve “TL” harflerinden oluşan mikro yazılar yer almaktadır.
2. UV Özellikler: Banknotlarda UV ışık altında;
– Banknot kağıdında parlamama,
– Banknot kağıdında bulunan ve normalde görülmeyen kılcal liflerde mavi ve kırmızı renkte parlama,
– Ön yüzdeki Atatürk portresinin üzerinde beliren kupür değerini gösteren rakam ve “TL” harflerinde kırmızı parlama,
– Emniyet şeridinde 5 – 10 TL için mavi, 20 – 50 TL için kırmızı ve 100 – 200 TL için sarı renkte parlama,
– Kırmızı seri ve sıra numarasında canlı ve parlak kırmızı, siyah seri ve sıra numarasında sarımsı yeşil parlama,
özelliği bulunmaktadır.
Dolaşımda bulunan banknotlarımızın güvenlik özelliklerine ilişkin detay bilgi ve görüntülere merkez bankası web sitesinde yer alan “Banknotlar” başlığı altından ulaşabilirsiniz.
Kaynak: Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası Web Sitesinde yayımlanan “sık sorulan sorular”dan derlenmiştir (Ziyaret Tarihi: 28/04/2010).
