Bir maddenin ısı enerjisindeki değişmeler ölçülebilir. Isı enerjisindeki değişmeyi bulmak için, maddenin kütlesi ile sıcaklığını ölçeriz. Bundan sonra, madde ısıtılır veya soğutulur. Daha sonra son sıcaklık ölçümü yapılır. Maddenin özgül ısısını kullanarak, madde tarafından alınan veya verilen ısı enerjisini bulabiliriz. Isıdaki bu değişme, sıcaklık farkının, kütle ve özgül ısı ile çarpımına eşit olur.
Alınan veya verilen ısı = Sıcaklık değişimi x Kütle x Özgül ısı
ΔH= Δt x m x cp
Formüldeki Δ (delta), değişiklik demektir.
Isı değişiklikleri bir kalorimetre ile ölçülebilir. Isıtılan bir metali içerisinde su bulunan bir kalorimetre kabına atalım. Sıcak cisimden, daha soğuk olan suya ısı akışı olacaktır. Biraz beklenirse termometrede yükselme durur ve denge sıcaklığına kavuşulur. Yukarıdaki ısı enerjisi denklemi kullanılarak, metalin özgül ısısı deneysel olarak bulunur (Şekil 1).
Kaynak: Prof. M. Selami Kılıçkaya, Editör: Yrd. Doç. Dr. Ali Cemalcılar, “Temel Fizik”, T.C. Anadolu Üniversitesi Yayınları No: 674, Açıköğretim Fakültesi Yayınları No: 331, ISBN 975 – 492 – 348 – 5, 1996.
